از زمان‌ باستان تاکنون پنبه یکی از بهترین انتخاب‌ها برای سلامت پوست و راحتی بدن بوده است. پارچه پنبه ای یک محصول طبیعی است که از الیاف اطراف دانه های گیاه پنبه که غوزه نامیده می شود بافته می شود.

پارچه پنبه‌ای بسیار نرم است و با داشتن خاصیت حفظ گرما آن را شبیه ویژگی های توامان ابریشم و پشم می‌کند.

پنبه بسیار جاذب آب است، اما به سرعت خشک می شود. پارچه پنبه ای در مقابل شستشو با دمای زیاد مقاوم است اما پارچه ای نسبتاً مستعد چروک شدن است. همچنین در صورت شستن کوچک می شود، به همین دلیل موقع انتخاب لباس به ویژه در پارچه های تاروپودی مثل لینن کمی باید اندازه بزرگتری را انتخاب کنید.

برای لباس زیر و لباس خواب، پنبه بهترین گزینه است زیرا مانع از ایجاد قارچ و باکتری می ‌شود. لباس های ورزشی نیز از آن دسته البسه ای هستند که بهتراست از جنس پنبه باشند.

انواع پنبه:

گیاه پنبه بر اساس نوع گونه، محصول و الیاف متفاوتی تولید می کند. بر همین اساس و بسته به طول الیاف پنبه؛ پارچه هایی با کیفیت متفاوت تولید می شود. عمده ترین دسته بندی آن بشرح زیر است:

1.  Gossypium hirsutum

در هر آب و هوایی رشد می‌کند و به همین دلیل پرتولیدترین نوع این محصول نساجی است و 90 درصد از تولید پنبه جهان را تشکیل می دهد. الیاف این گونه کوتاه است و کیفیت آن نسبت به دیگر گونه ها متوسط است. این گونه بومی آمریکای مرکزی و کشورهای اطراف دریای کارائیب است.

2. Gossypium barbadense:

 این گونه دارای الیاف بلند و بسیار با کیفیت است. 8 درصد از تولید پنبه جهان از این گونه است. الیاف آن بسیار بلند است و معمولاً نرمتر، لطیف‌تر، و قابلیت کشش بیشتری نسبت به دیگر گونه دارد. مناسب‌ برای تولید پارچه‌هایی با بافت محکم و مقاوم است و در تهیه منسوجات نرم‌تر و لوکس‌ همچون لباس‌های مجلسی و پیراهن کاربرد دارد.

3. Gossypium arboreum

در حالی که بیشتر انواع پنبه روی بوته‌های کوچک رشد می‌کنند، این نوع روی بوته‌های بزرگ‌تری رشد می‌کند که تقریباً می‌توان آن‌ها را درخت در نظر گرفت. این نوع پنبه کمتر از 2 درصد تولید جهانی را تشکیل می دهد.

در مناطق گرمسیری هند و پاکستان رشد می‌کند و برای تولید پارچه‌های خنک و راحت مناسب است.

4. Gossypium herbaceum

 این گونه پنبه در آسیا و آفریقا رشد می‌کند. الیاف آن کمی خشکتر و مقاومت کمتری نسبت به گونه‌های دیگر دارد. این پنبه در بافت لباس‌های کمی خشن‌تر استفاده می شود. محصولاتی که از الیاف کوتاه ساخته می‌شوند، ارزان‌تر هستند و مناسب برای استفاده روزمره و لباس‌هایی که نیاز به شستشوی مکرر دارند، هستند.

مزایا و ویژگی‌ها:

نرمی و راحتی:

پارچه‌های پنبه از نظر نرمی و لطافت برای پوست بسیار مناسب هستند و راحتی بدن را افزایش می‌دهند.

تنفس‌پذیری:

پنبه یک الیاف طبیعی است که به پوست اجازه می‌دهد تا تنفس کند و از بروز عفونت‌های پوستی جلوگیری می‌کند.

جذب عرق:

لباس‌های پنبه‌ای عرق را به خوبی جذب کرده و از حس لطافت و خشکی دارند.

کنترل رطوبت:

پارچه ‌های پنبه‌ای رطوبت را از بدن خارج می‌کنند و این امکان را می دهد که هنگام ورزش راحت بمانید و از تجمع رطوبت بین پوست و لباس جلوگیری کنید.

ضد حساسیت:

پارچه پنبه ای مانع از واکنش های آلرژیک می شود و پوشیدن آن برای کسانی که حساسیت پوستی دارند توصیه می شود. به همین دلیل از آن در محصولات پزشکی مانند بانداژ و گاز استفاده می شود و در مورد لباس نوزاد پارچه انتخابی است.

ماندگاری و دوام بالا:

پنبه از استحکام کششی بالایی برخوردار است و آن را قوی، بادوام و کمتر احتمال دارد که پاره شود. هنگامی که خیس است 30 درصد در برابر کشش محکم تر و قوی تر می شود . در برابر شستشوهای زیاد در آب داغ مقاومت می کند.

عایق بودن و انطباق با فصل:

پارچه پنبه‌ای هوا را بین الیاف پارچه محبوس و با ایجاد عایق حرارتی در برابر گرما در تابستان و سرما در زمستان از شما محافظت می‌کند. اما همچنان دارای ویژگی خاصیت تنفس‌پذیری و جذب عرق هستند.

تأثیرات مثبت بر محیط زیست:

استفاده از لباس‌های پنبه‌ای آلی که به روش‌های کشت آلی تولید شده‌اند، تأثیرات مثبت بر محیط زیست دارد. با انتخاب لباس‌های پنبه‌ای آلی، شما به حفظ زمین‌های کشاورزی بدون استفاده از سموم شیمیایی کمک می‌کنید و به حفظ تنوع زیستی محلی کمک می‌کنید.

انواع پارچه نخ پنبه

بر حسب نوع بافت و ترکیب پنبه ها پارچه های متفاوتی تولید می شود. این پارچه ها بسیار متنوع و بیش از 30 گونه‌ دارند، اما ۷ نوع معروف‌ آن‌ها را معرفی می کنیم:

پارچه پاتیست:

پارچه پاتیست دارای بافت ساده با بافت بسیار محکم است که از نخ‌های بسیار ریز ساخته شده است. به دلیل تراکم نخ بالا بافتی ابریشمی دارد. پاتیس نسبتاً سبک و پارچه ای محبوب برای لباس های بهاره و تابستانه است.

پارچه پوپلین:

این پارچه  دارای بافتی نرم و لطیف است. این پارچه گزینه مناسبی برای لباس‌های خنک تابستانی، پیراهن‌ها و بلوز‌های زنانه و مردانه استفاده می‌شود.

پارچه شمبری:

شباهت ظاهری بسیاری به جین دارد و اما با لمس آن، می‌توان به تفاوت دو نوع پارچه پی برد. خنک و خوش دست است و برای لباس‌های تابستانی مانند سارافون و پیراهن‌های شب مناسب است.

پارچه شیرشکری:

 این پارچه دارای بافت نرم و خنک است و معمولاً برای لباس‌های نخی و مجلسی به کار می‌رود. ویژگی مهم پارچه شیرشکری عدم نیاز آن به اتو کردن است.

پارچه ژرسه:

 یک پارچه کشباف با بافت ضخیم‌تر و دوام است. از این پارچه بیشتر برای لباس‌های پاییز و زمستانی استفاده می‌شود، اما در لباس‌های فصل گرم سال نیز می‌توان از آن بهره برد.

پارچه تریکو فرانسوی:

این پارچه دارای بافتی ضخیم و شبیه ژرسه است اما نسبت به آن کمی نرم‌تر است. این پارچه در تولید انواع سوئیشرت و لباس‌های خواب استفاده می شود.

  پارچه چینو:

یک پارچه مقاوم و محکم که در شلوار‌ها و لباس‌های کاری مردانه استفاده می‌شود.

نگهداری از لباس‌های پنبه‌ای:

شستشو:

• لباس ها و منسوجات پنبه ای را می توانید با دست یا ماشین بشویید.
• آب تا 30 درجه ، مواد شوینده ملایم لباسشویی و خشک کردن در هوا بهترین راه برای جلوگیری از چروک شدن است. اقلام ضخیم ‌تر مانند حوله، شستشو با آب گرم و خشک‌ شویی نیز انجام می ‌شود.
• رنگ‌های لباس‌های نخی بخصوص در شستشوهای اول می‌توانند به روی دیگر لباس‌های شما جاری و رنگ آن‌ها را تغییر دهند.

خشک کردن:

• بهتر است لباس‌های پنبه‌ای را به آرامی خشک کنید تا از جمع شدگی و تغییر شکل آن‌ها جلوگیری شود.
• از نگهداری در محیط‌های مرطوب خودداری کنید تا از پوسیدگی و رشد قارچ جلوگیری شود.

اتو زدن:

• از دمای ملایم استفاده کنید و بهتر است از روی لباس یک پارچه نازک استفاده شود تا از آسیب به پارچه جلوگیری شود.
• اگر پنبه را در معرض حرارت زیاد قرار دهید مستعد جمع شدن است.

تاثیر بر محیط زیست:

این نوع منسوجات یک الیاف طبیعی  و زیست تخریب پذیر است . با این حال، روش هایی که تولیدکنندگان برای تولید پنبه استفاده می کنند ممکن است برای محیط زیست مضر باشد. کشت پنبه به مقدار زیادی آب نیاز دارد و تولید این منسوجات ممکن است مستلزم تغییر کاربری زمین نیز باشد.کشت پنبه به طور مکرر مواد مغذی خاک را خالی می کند.

اکثر تولیدکنندگان پنبه در سرتاسر جهان برای رشد محصولات خود به مواد شیمیایی کشاورزی مانند سموم دفع آفات و کودها متوسل می شوند. این مواد شیمیایی مضر وارد آب اطراف می شوند، خاک را مسموم می کنند و در نهایت در غلظت های بالقوه خطرناک در محصولات نهایی وجود دارند.

سخن پایانی:

لباس‌های پنبه‌ای با مزایا و ویژگی‌های فراوانشان، یک انتخاب هوشمندانه برای راحتی، سلامتی و محیط زیست هستند. با رعایت موارد ذکر شده در خصوص استفاده و نگهداری از لباس‌های پنبه‌ای، می‌توانید از طراوت و راحتی این لباس‌ها برای مدت طولانی‌تری بهره‌مند شوید.

توجه: هرگونه نشر یا بازنشر منع قانونی دارد.