دیاستازیس رکتی (Diastasis Recti) یا جداشدگی عضلات شکم، یک وضعیت رایج است که در آن عضلات شکمی از هم جدا می‌شوند. این مشکل بیشتر در زنان بعد از بارداری مشاهده می‌شود، اما می‌تواند در هر فردی، از جمله مردان و زنان غیرحامله نیز رخ دهد. که می‌تواند بر سلامت و زیبایی بدن تأثیر بگذارد. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که عضلات راست شکمی از هم جدا شوند و باعث ایجاد شکافی در خط میانی شکم شوند.

دیاستازیس رکتی چیست؟

دیاسیتازیس رکتی (Diastasis Recti) به جداشدگی عضلات شکمی گفته می‌شود که در نتیجه فشار زیاد بر دیواره شکم، از هم جدا و خط میانی شکم به طور غیرطبیعی باز می‌شود.

معمولا در پایان بارداری، هر زن دچار دیاستاز رکتی یا جدایی شکمی می شود. این کاملا طبیعی است و هیچ ترسی از آن وجود ندارد. در اکثر زنان، این جدایی پس از 6 تا 12 هفته پس از زایمان به خودی خود بسته می شود.

اما در برخی از زنان، جدایی به خودی خود بسته نمی شود و تمرینات خاصی برای کمک به این روند تجویز می شود.
تقویت عظلات شکم به شکل بسزایی می تواند به استحکام عضلات و کاهش احتمال جداشدگی آنها در سنین بالاتر و یا در بارداری کمک کند.

علل دیاستازیس رکتی

افزایش وزن شدید:
افزایش وزن شدید و سریع می‌تواند فشار زیادی بر عضلات شکم وارد کند و منجر به جداشدگی آنها شود.

ورزش‌های نادرست:
انجام ورزش‌های شکمی با تکنیک نادرست یا وزنه‌برداری سنگین می‌تواند به دیاسیتازیس رکتی شود. همچنین برداشتن مستمر بارهای سنگین نیز چنین اثری دارد.

بارداری:
یکی از شایع‌ترین علل دیاستازیس رکتی بارداری است. در دوران بارداری، رشد جنین باعث افزایش فشار بر عضلات شکم شده و ممکن است این عضلات از هم جدا شوند.

زایمان:
پس از زایمان، عضلات شکم ممکن است نتوانند به حالت اولیه خود بازگردند و دچار جداشدگی شوند.

ژنتیک:
در برخی موارد، دیاسیتازیس رکتی ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی رخ دهد و برخی افراد به طور طبیعی مستعد این مشکل باشند.

علائم دیاستازیس رکتی

• برآمدگی شکم: یک شکاف یا فرورفتگی در خط میانی شکم که به ویژه هنگام انقباض عضلات شکم مشهود است.شکم برجسته و بزرگتر از حالت عادی به نظر می‌رسد، حتی پس از کاهش وزن و بازگشت به وزن قبل از بارداری.

• ضعف شکمی: دیاسیتازیس رکتی باعث می‌شود که ضعف شکمی می‌شود و ممکن است فرد نتواند به خوبی از این طریق استفاده کند.
• مشکلات گوارشی: مشکلات گوارشی مانند یبوست و نفخ نیز ممکن است در نتیجه دیاستازیس رکتی رخ دهند.
• ناراحتی و درد: جدا شدن کمر شکمی می‌تواند باعث درد کمر و لگن شود، زیرا حمایت شکمی از بین می‌رود. همچنین ضعف عضلات شکم که می‌تواند به مشکلات دیگری مانند کمردرد و مشکلات پوسچر منجر شود.

تشخیص دیاسیتازیس رکتی

تشخیص دیاسیتازیس رکتی معمولاً توسط پزشک یا فیزیوتراپیست با استفاده از روش های زیر انجام می شود:

1. معاینه فیزیکی: پزشک یا فیزیوتراپیست می‌توان با ناحیه شکم و اندازه‌گیری فاصله بین سمت راست شکمی، دیاسیتازیس رکتی را تشخیص دهد.
2. تصویربرداری: در برخی موارد، از تصویربرداری  مانند اولتراسوند یا MRI برای تشخیص دقیق‌تر استفاده می‌شود.

روش‌های پیشگیری و مدیریت دیاستازیس رکتی

1.ورزش‌های تقویتی: انجام تمرینات شکمی مناسب و تقویت مرکزی بدن و انجام تمرینات کف لگن و تقویت عضلات شکم و کاهش احتمال دیاستازیس رکتی کمک کند.

2.تمرینات تنفسی: تمرینات تنفسی عمیق می‌توانند به تقویت عضلات داخلی شکم کمک کنند.

3.پرهیز از ورزش‌های سنگین: به ویژه در دوران بارداری، باید از ورزش‌های سنگین که ممکن است به عضلات شکم آسیب بزنند، پرهیز شود.

4.تغذیه سالم: داشتن یک رژیم غذایی تغذیه و سالم و مدیریت وزن مناسب

5.حفظ سلامت بدنی: رعایت صحیح بدنی هنگام نشستن، وضعیت و بلند کردن اجسام می‌تواند از فشارهای غیرضروری به جلوگیری از شکمی جلوگیری کند.

6.اصلاح عادات: اصلاح روش‌های بلند کردن اجسام، تغییر نحوه نشستن و جلوگیری از فشارهای غیرضروری به شکم می‌تواند مفید باشد.

7.پوشیدن لباس‌های حمایتی: استفاده از لباس‌های زیر زنانه و گن‌های مخصوص می‌تواند به پشتیبانی و حمایت از عضلات شکم و کاهش فشار بر آنها کمک کند

گن آرتان ساعت شنی 2 لایه قزن دار مناسب بعد از زایمان

درمان دیاسیتازیس رکتی

1.مراجعه به متخصص:

• • مشاوره با پزشک: در صورت شدید بودن دیاستازیس رکتی، ممکن است نیاز به مشاوره با پزشک و در برخی موارد حتی جراحی باشد.
  • فیزیوتراپی: مراجعه به فیزیوتراپیست و انجام تمرینات ویژه تحت نظر متخصص می‌تواند به بازتوانی عضلات شکم کمک کند.

2. تمرینات فیزیوتراپی : تمرینات کمکی برای تقویت بدن شکمی و کمک به بازگشت آن‌ها به حالت طبیعی وجود دارد. این تمرینات باید تحت نظارت یک فیزیوتراپیست مجرب انجام شود.

3.پوشیدن باند شکمی: استفاده از باند شکمی می‌تواند به حمایت از شکمی و کاهش کمک کند.

4. جراحی: در موارد شدید که تمرینات و روش‌های غیرجراحی انجام نمی‌شود، ممکن است جراحی برای ترمیم شکمی توصیه شود.

پوشاک مناسب در مدیریت دیاستازیس رکتی

• شکم‌بند بارداری: استفاده از شکم‌بندهای بارداری می‌تواند به حمایت از عضلات شکم و کاهش فشار بر آنها کمک کند.

• لباس‌های فشرده‌سازی: پس از زایمان، استفاده از لباس‌های فشرده‌سازی می‌تواند به بازگشت عضلات شکم به حالت اولیه کمک کند.

گن فشرده ساز ساعت شنی مناسب برای بعد از زایمان

نتیجه‌گیری

دیاستازیس رکتی یک مشکل شایع اما قابل مدیریت است که می‌تواند با آگاهی و مراقبت مناسب با تمرینات مناسب، تغذیه سالم و اصلاح عادات روزمره بهبود یابد. انتخاب پوشاک مناسب، انجام تمرینات تقویتی و مشاوره با متخصصان می‌تواند به کاهش علائم و بهبود وضعیت عضلات شکم کمک کند. با توجه به اینکه دیاستازیس رکتی می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روحیه و اعتماد به نفس فرد داشته باشد، اهمیت دارد که این مشکل به طور جدی مورد توجه قرار گیرد و اقدامات مناسبی برای مدیریت آن انجام شود.

در صورت بروز علائم، باید به پزشک یا فیزیوتراپیست مراجعه و بهترین راهکارها را برای درمان و مدیریت این مشکل از ایشان دریافت کرد.